De Bremer Stadsmuzikanten. Leiderschap binnen de hulp- en zorgverlening

 

Leidinggevenden staan vaak middenin de vele veranderingen binnen hun organisatie en proberen verschillende ballen in de lucht te houden. Vertrekkend vanuit de eigen ervaringen worden in deze opleiding theoretische kaders aangereikt en vaardigheden geoefend die hierin concrete ondersteuning kunnen bieden.

De Bremer Stadsmuzikanten. Leiderschap binnen de hulp- en zorgverlening

Organisaties, zeker in de hulp- en zorgverlening, staan op dit moment voor complexe uitdagingen. Er zijn heel wat evoluties en voortdurende veranderingen die telkens flexibiliteit, creatieve antwoorden en oplossingen vragen in het werk met cliënten, de (samen)werking binnen het team, de organisatie en de bredere netwerken.

Het kernproces, namelijk een goede hulp- en zorgverlening opbouwen, staat hierbij centraal.
Zelfsturing en zelfverantwoordelijkheid van medewerkers, teams, …  zijn belangrijk om hierin mee te nemen.

In onze jaaropleiding zoeken we hoe je je hier als leidinggevende toe verhoudt en hoe je hier structuur rond bouwt.

📖 Meer lezen?
Wolven in schapenvacht. Over de complexiteit van de samenwerking binnen de hulpverlening
In: Psyche, 27.4 (2015) 

Praktische info

Startdatum

donderdag 21 november 2024

Bekijk alle opleidingsdagen
Aantal lesdagen

12


Schrijf je in

    1.   Visie en opzet

    In de complexe en snel veranderende wereld, die ook de hulp- en zorgverlening voortdurend in beweging en verandering zet, hebben we leiderschap hard nodig.

    Teambegeleiders, coördinatoren, hoofdbegeleiders en diensthoofden vormen een belangrijke tussenschakel binnen een hulpverleningsorganisatie. Ze worden geconfronteerd met het complexe samenspel tussen cliënten, hulpverleners, het team en de grotere organisatie, …
    De tegenstrijdige verwachtingen van de hoofdrolspelers en spanningsvelden die hierin ontstaan, maakt de positie van de leidinggevende vaak moeilijk en kwetsbaar.

    Om dit complexe samenspel te kunnen hanteren en begeleiden, is het nodig om een duidelijke leiderspositie op te nemen, complementair aan een coachende en ondersteunende rol.
    Leiding geven vraagt specifieke kaders, vaardigheden, invalshoeken.

    De opleiding wil mee zoeken naar antwoorden en handvaten aanreiken in het omgaan met leiderschap, zelfverantwoordelijkheid, sturing, ondersteunen,…
    Het (h)erkennen, voorkomen en verhelpen van verstarde samenwerkingspatronen krijgt volle aandacht.

    Naast enkele theoretische kaders en het oefenen van vaardigheden, willen we dit hand in hand laten gaan met vooral ervaringsgericht werken. Dit betekent dat we vertrekken vanuit eigen ervaringen, dat we het persoonlijk proces van de leidinggevende voorop stellen en voldoende reflectiemogelijkheden bieden om dit proces te bevorderen.
    Dit houdt tevens het respect in voor de eigenheid van elke deelnemer.

    “In een veilige omgeving, gekaderd door theoretische inzichten en onder begeleiding van deskundige en betrokken trainers kunnen oefenen, mislukken, terug rechtstaan en groeien. En zo gaandeweg komen tot meer bewustzijn, meer nuancering en meer inzicht in de manier waarop ik leiding kan, mag en wil geven.”
    – Els, diensthoofd OCMW

    2.   Grondplan

    2.1   Focus op de complexe wereld en de betekenis van leiderschap

    In het eerste deel van de opleiding zoomen we in op de betekenis van leiderschap in de complexe wereld. In de hulp- en zorgverlening volgen veranderingsbewegingen mekaar steeds sneller op. Dit vraagt om andere organisatievormen en samenwerkingsvormen dan tot nu toe.

    We onderzoeken wat in deze context het ‘eigene’ van een leidinggevende is:

    • Wat betekent wendbaar en flexibel leiderschap?
    • Hoe kan een leidinggevende bijdragen tot zelfsturing en zelfverantwoordelijkheid van zijn team, van zijn medewerkers?
    • Waar dient een leidinggevende rekening mee te houden in het aangaan van dit proces naar zijn team, naar zijn medewerkers?

    We staan stil bij hoe leidinggeven en coaching zich tot elkaar verhouden en wat dit concreet betekent voor de eigen rol die opgenomen wordt in de organisatie en naar het team.

    2.2   Leiderschap en mijn team

    Afbeelding

    De invulling van dit leidinggeven naar het eigen team, kan maar als je rekening houdt met hoe je team ontwikkelt.
    Het team is hierin een dynamisch systeem met eigen patronen en evoluties.

    Resulteert deze teamontwikkeling in een blijvend creatief proces dan wel in gestagneerde patronen? Dit zal afhangen van een aantal zowel taakgerichte als relatiegerichte elementen.
    Bv. hoe wordt omgegaan met de visie, hoe gebeurt de onderlinge communicatie, de controle, hoe worden beslissingen genomen…
    De leidinggevende zal hierin een belangrijke rol spelen.

    Als we met ons team naar meer zelfsturing willen, om sneller en flexibel te kunnen inspelen op de cliëntvragen die er zijn, wat betekent dat dan naar hoe we ons team organiseren.
    We staan stil bij de ‘rollen’ in een team, de wijze van besluitvorming in een team, overlegmomenten, het omgaan met conflicten en weerstand hierin.

    2.3   Persoonlijke reflecties op leiderschap

    De betekenis van het huidig functioneren als leidinggevende gaat terug op ervaringen en percepties rond leiderschap die we opdeden in verschillende contexten. Onze eerste ervaringen met hiërarchie, positionering, gezag en autoriteit, rolinvulling etc. doen we op als kind in ons gezin van oorsprong. Familiewaarden, regels en normen in onze directe omgeving, sociaal- culturele beelden over man- zijn of vrouw- zijn en leiderschap …geven vorm aan onze invulling en beleving van al dan niet toegekend leiderschap.

    Hier enig besef van ontwikkelen brengt je als leidinggevende dichter bij je kwaliteiten, kwetsbaarheden en uitdagingen. Je evolueert naar meer authentiek leiderschap, naar een leiderschap dat aansluit bij wie je bent en niet bij wie je zou moeten zijn.

    2.4   Ontwikkelen van vaardigheden

    Vanuit het zicht op je persoonlijke dynamiek, op je manier van in de wereld staan, op je kwaliteiten en kwetsbaarheden, krijgt de taak weer volle aandacht.
    Welke vaardigheden heb ik verder te ontwikkelen?
    Hoe creëer ik samen met mijn medewerkers een gezonde en voedzame leeromgeving?
    Aansturen en coachen van medewerkers, bevorderen van zelfsturing en innovatie, omgaan met weerstand, zijn belangrijke topics. Om dit te kunnen realiseren, moeten zowel ‘soft’ als ‘hard’ skills ingezet kunnen worden. Naast vaardigheden als exploreren, focussen op krachten en talenten… oefenen we met sturen, confronteren, afgrenzen, normeren, meervoudige boodschappen, …

    2.5   Supervisie en evaluatie

    Voor de evaluatiedag, worden nog twee supervisie- en integratiedagen voorzien waarop elke deelnemer met een situatie uit de eigen werkcontext aan de slag gaat.

    Tilda Duchamps

    Luc Declercq

    Yves Vennekens

    Toelatingsvoorwaarden

     

    Voor mensen die werkzaam zijn als teambegeleider, -verantwoordelijke of gelijkaardige functies.
    Ook mensen die aangezocht zijn om dergelijke functie in de nabije toekomst op te nemen.

    Bij voorkeur minimum A1 diploma menswetenschappen.

    Afbeelding

    R uimte tot reflectie
    A cceptatie van het hier en nu, van mezelf
    P roberen: in oefeningen en dialoog leren van elkaar.
    U itdragen: het belang van je voorbeeldfunctie als leiding gevende en dat vanuit authenticiteit
    N oden: dat je als leiding gevende ook noden hebt en deze mag benoemen
    ZELf blijven: jezelf blijven in je kracht gaan staan en dit ook doen vanuit je kwetsbaarheden

    Hanne – zorgmanager

    “In een veilige leuke groep via aangereikte handvaten en gepaste ondersteuning groeien in je leidinggeven.”

    Raf – Pleegzorg Limburg (2021-2022)

    “Theoretische kaders en een persoonlijk groeiproces zorgen ervoor dat ik doelbewuster/gerichter aan de slag ga.”

    Nele Lekens – coördinator De Waai Eeklo

    “Inzichten rond coachend leiderschaps opdoen in een veilige groep. Proeven, experimenteren en struikelen.”

    Christel – Pleegzorg

    “Jezelf mogen zijn als leidinggevende”

    Mark – Tehuis Carolus

    “Persoonlijke groei en me-time. Top!”

    Koen Albregts – CAW/JAC/Overkop

    “Theoretische kaders gecombineerd met uitgedaagd worden in persoonlijke groei. (en het voor mij nog wat langer mogen duren om het meer body te geven) Grote meerwaarde.”

    Els Swolfs – VK Turnhout

    “Van rups naar vlinder”

    Dette – teamleider, mobiel crisisteam Reling

    “Ik ervaar het als heel zinvol dat de opleiding door verschillende opleiders met verschillende achtergronden en kennis gegeven wordt. Dit geeft een fijne en verrassende dynamiek. Ik ervaar de opleiders als heel competent en het feit dat ze reeds veel ervaring hebben is zeker een meerwaarde.”

    Hoofdbegeleider VAPH

    “Deze cursus geeft je de kans af en toe stil te staan bij de drukte van alledag als leidinggevende en dan ook na te denken over je positie, je wensen, je vragen… samen met mensen die in hetzelfde schuitje zitten en maar een half woord nodig hebben om te weten waarover je aan het praten. Het blijft niet bij denken alleen, er wordt ook praktisch ingeoefend. Het is een grote tijdsinvestering, maar ik ervaar dat je er instapt met vragen maar dat je ook regelmatig duidelijke antwoorden krijgt waarmee je aan de slag kan.”

    Teamverantwoordelijke CAW

    “Elke opleidingsdag biedt nieuwe inzichten over mijzelf als leidinggevende, als coach, als mens. Het werken en oefenen in kleine groepjes is veilig, zinvol en leerrijk. Het bewust tijd nemen om stil te staan bij de verschillende aspecten van mijn job maakt dat ik terug meer goesting heb in mijn werk. Het biedt mij nieuwe uitdagingen.”

    Anoniem

    “De grote troef vind ik dat het zo praktijkgericht is dat ik niet goed weet of ik de dingen nu in de opleiding heb geleerd,of dat ik ze al doende in de praktijk heb geleerd. Beide aspecten zijn zo verweven geworden dat er voor mij echt sprake is van transfer of integratie van het geleerde.”

    Anoniem

    “Iedere leidinggevende zou deze cursus moeten volgen. Ik leerde o.a. dat de verschillende leiderschapsstijlen elk hun eigen krachten hebben, er is niet één ideale stijl. Er zijn verschillende lesgevers die zelf ook hun eigen stijl hebben maar samen goed nagedacht hebben over de inhoud en opbouw van de reeks. De balans tussen theorie/tips, interactie en casusbesprekingen is in evenwicht.”

    Pleegzorg

    “Experimenteren in de Rapunzel-speeltuin was voor mij, als ouwe rot, een leuke ervaring.”

    Eddy Daems – teamleider, mobiel team Reling

    “In een veilige omgeving, gekaderd door theoretische inzichten en onder begeleiding van deskundige en betrokken trainers kunnen oefenen, mislukken, terug rechtstaan en groeien. En zo gaandeweg komen tot meer bewustzijn, meer nuancering en meer inzicht in de manier waarop ik leiding kan, mag en wil geven.”

    Els, diensthoofd OCMW

    “Als startende leidinggevende is de opleiding voor mezelf vanaf de eerste dag een houvast geweest.
    In een veilig klimaat krijg je methodieken en technieken aangeleerd waardoor je veel bewuster in het werkveld staat.
    Zowel op professioneel als op persoonlijk vlak maak je een enorme groei.”
    Een aanrader voor iedere leidinggevende!

    Goelle – Groepschef